Geheimen van de naaistiel ontsluierd in Het Grote Naaiboek

Je eigen kleding naaien is hip en de Femma-vrouwen zijn er helemaal weg van. In naaisalons en cursussen leren ze de kneepjes van het vak. Sinds deze week is er ook Het Grote Naaiboek van Femma, een tof cadeautje voor onder de kerstboom voor beginnende en gevorderde naaisters.

Voor vrouwenbeweging Femma was 2013 het jaar van ‘zelf gemaakt’, of beter: ‘zelf genaaid’. Tijdens 500 naaisalons en 1 800 workshops leerden vrouwen stikken, zigzaggen, afhechten enzovoort. Ook volgend jaar organiseren Femma-groepen een heleboel naaiactiviteiten. Als leidraad kunnen zij nu terugvallen op Het Grote Naaiboek van Femma. Ethelka Dexters (rechts op de foto) en Gonda François (links) van de Praktische School zijn de auteurs van het boek.

Hoe komt het dat naaien zo populair is?

Ethelka: ‘Naaien spreekt opnieuw een jonge generatie vrouwen aan. Zij willen zich met hun kleding onderscheiden en originele stukken dragen. Want in alle steden vind je dezelfde ketens en zie je hetzelfde modebeeld. Jonge vrouwen willen hun eigen kleding maken. Maar zij hebben nooit geleerd hoe dat moet: niet op school en ook niet van hun ouders. Dat verklaart het succes van de Femma-naaisalons. Ervaren naaisters leren aan jonge vrouwen de kneepjes van het vak.’

Is het goedkoper om zelf je kleding te maken?

Ethelka: ‘Het is zeker goedkoper dan merkkledij, maar niet als je gewoonlijk in ketens shopt.’
Gonda: ‘Je bespaart natuurlijk wel centen wanneer je kinderkleding maakt. Omdat kinderen zo snel uit hun kleren groeien. De kindermode van vandaag leent er zich ook toe: rokjes en rechte kleedjes zijn in en die kun je heel gemakkelijk zelf maken.’

Als je wilt leren naaien bij Femma, heb je dan meteen een eigen naaimachine nodig?

Gonda: ‘Soms levert een winkel enkele naaimachines of brengt een vrijwilliger er een mee. Maar het is toch handiger als je zelf een degelijk naaimachine koopt. Ik raad aan om een gekend merk te kopen. Goedkopere modellen blokkeren nogal eens rap, zeker als een beginner ermee werkt.’

Heb je talent nodig om te kunnen naaien?

Ethelka: ‘Je moet vooral interesse en doorzettingsvermogen hebben. Jonge vrouwen willen vaak meteen een kleed kunnen maken. Maar dat is veel te hoog gegrepen Voor naaien heb je heel wat basiskennis nodig. Je moet inzicht ontwikkelen in patronen, maten leren nemen, technieken onder de knie krijgen. Daarom is het belangrijk om eerst met kleine, makkelijke werkjes te beginnen. Zo kun je heel wat toffe accessoires maken waarvoor je geen maten nodig hebt: een kussen, een laptoptas een hoedje… Dan kun je een stap verdergaan en een schort of pyjama maken, om uiteindelijk een kleed te leren stikken.’

Legt ‘Het Grote Naaiboek’ dat allemaal stap voor stap uit?

Ethelka: ‘Ja. In het eerste deel worden alle technieken uitgelegd. In deel twee vind je een veertigtal projecten, zowel accessoires als kledingstukken, en van verschillende niveaus. Ook voor de gevorderden is er dus wat wils.’

Kruipen jullie ten slotte zelf wel eens achter een naaimachine?

Gonda: ‘Ja, maar door tijdgebrek beperkt het zich tot verstelwerk, bijvoorbeeld een broek inkorten of een nieuwe rits naaien. Gordijnen en kussenslopen maak ik ook zelf. En ik heb de tafeltent uit Het Grote Naaiboek al uitgeprobeerd (zie foto onderaan).’

Ethelka: ‘Bij mij hetzelfde verhaal. Vroeger heb ik veel kleding gemaakt: van jassen over rokken tot bloesjes. Maar het staat nu wat op een laag pitje, omdat ik te weinig tijd heb. Maar ik beloof plechtig om er volgend jaar wat meer werk van te maken (lacht).’

Leen Grevendonck

Benieuwd naar de making of van Het Grote Naaiboek? Check de foto’s op de Pinterest-pagina van Femma.

Boekentip: Chavs (Owen Jones)

‘Klassenoorlog bestaat, en de rijke elite is aan het winnen’

Beweren dat er geen sociale klassen meer bestaan, vindt hij even absurd als zeggen dat de aarde plat is. En snijden in openbare diensten bestempelt hij als een vorm van oorlog tegen de werkende bevolking. Met het boek Chavs deelt Owen Jones een stevige uppercut uit. naar boven.

Owen wié? Veel kans dat je Owen Jones niet kent, maar evenzoveel kans dat dat nog komt. Zijn vlijmscherpe opiniestukken en zijn bestseller Chavs maakten hem een ster aan het Britse firmament. Op kousenvoeten verovert hij nu ook het continent.

Chavs verwijst naar de modeterm waarmee de Britse elite de arbeiders aanduidt. De arbeidersklasse, ooit het zout der aarde, is nu het schuim der natie. Over Het Kanaal word je liever niet meer uit een werkmansbroek geschud.

‘Ik ben aan dit boek begonnen uit frustratie’, vertelt Owen Jones. ‘Terwijl de gemiddelde Brit moet krabben om rond te komen, beleeft een kleine elite gouden tijden: in 2011 verdienden de directieleden van de top 100 van Britse bedrijven 49 procent meer dan in 2010. En dat jaar wás hun loon al met 55 procent gestegen. Toch durfde de Britse minister verantwoordelijk voor bezuinigingen zeggen dat alle Britten in hetzelfde schuitje zitten. Ik wilde het woord klasse terug in het debat brengen. Beweren dat klassen niet meer bestaan, is even absurd als verkondigen dat de aarde plat is.’

Je spreekt zelfs van ‘klassenoorlog’. Is dat niet overdreven?
‘Helemaal niet. In Groot-Brittannië is Thatcher ermee begonnen. Maar ook in de rest van Europa zie je hoe er ingebeukt wordt op moeizaam afgedwongen sociale rechten. Regeringen snijden in openbare diensten en vertellen werkende mensen dat de economie van hun land competitiever moet worden en zij goedkoper en flexibeler. Miljardair Warren Buffet zei ooit: Klassenoorlog bestáát. En hij voegde daar aan toe: Maar mijn klasse, de rijke elite, voert de oorlog en is aan het winnen.’

De demonisering van de Britse arbeidersklasse, die je in je boek beschrijft, zie je als een van de gevolgen. Wat schuilt er achter?
‘Demoniseren is proberen recht praten wat krom is. Door te demoniseren hoef je niet meer over sociale en economische achterstelling en groeiende ongelijkheid te discussiëren. Geloven dat werklozen lui zijn, maakt het makkelijker te zeggen: eigen schuld, dikke bult. Het bestaat overal waar ongelijkheid bestaat en vaak wordt het gekruid met een snuifje racisme.’

In het voorwoord noemt komiek Nigel Williams Chavs in één adem met de roman Brave New World. Kun je die vergelijking volgen?
‘Brave New World gaat over een samenleving waarin je niet wil terechtkomen. Ook Chavs gaat daarover. Maar Brave New World is fictie, de Britse maatschappij die ik in mijn boek schilder bestáát. En de blauwdruk ervan spruit niet voort uit het brein van een schrijver met veel inspiratie, maar uit een ideologisch project.’

De demonisering van de arbeidersklasse lijkt hand in hand te gaan met de demonisering van de vakbonden. In België hoor je soms dat ze ‘conservatief’ en ‘niet meer van deze tijd’ zijn. Je bent zelf syndicalist. Voel je je aangesproken?
‘Neen hoor. Het is een slimme techniek van het neoliberalisme: de retoriek van de moderniteit aannemen terwijl net zij de klok willen terugdraaien. Vakbonden blijven de grootste democratische organisaties: ze verenigen miljoenen mensen en zijn hét instrument om ervoor te zorgen dat wie de rijkdom produceert er ook de vruchten van plukt. Weet je dat er in Groot-Brittannië meer dan 1 miljoen werknemers een nulurencontract hebben? Ze hebben een job waarvan het aantal uren niet op voorhand bepaald is. Dát is het gevolg van zwakke syndicaten. Zeg dat maar tegen de tegenstanders van vakbonden in België.’

Thomas Blommaert

Chavs, Owen Jones, uitgeverij EPO, 336 p.

Boekentip: Zoeken (Roger Vanhoeck)

Ruan woont in Cambodja. Hij is tien als de soldaten van Pol Pot, de Rode Khmer, hem thuis weghalen. Hij komt terecht in een werkkamp en wordt er opgeleid tot kindsoldaat. Maar hij slaagt erin om te ontsnappen. Na een lange zwerftocht belandt hij uitgeput en ondervoed in een ziekenhuis in Bangkok.

Wanneer hij weer beter is, wordt hij geadopteerd door een Belgisch gezin. Ruan groeit op in België, maar de heimwee knaagt. Hij keert terug naar zijn moederland op zoek naar zijn echte ouders, broers en zussen. Maar zal hij hen ook terugvinden?

Auteur Roger Vanhoeck trok naar Cambodja en zag met eigen ogen de verschrikkingen van het Pol Potregime. In het jeugdboek ‘Zoeken’ vertelt hij het levensverhaal van Ruan Hauchecorne.

Ondanks de traumatische gebeurtenissen die het hoofdpersonage meemaakt, is het een warm boek geworden, waarin de liefde tussen moeder en kind centraal staat. Een minpuntje is misschien dat de hoofdstukken telkens afwisselen tussen heden en verleden, waardoor het verhaal vaart verliest. Maar het boek prikkelt zeker je nieuwsgierigheid om meer te weten te komen over Cambodja en zijn turbulente geschiedenis.

Voor elk boek dat verkocht wordt in de boekhandel, gaat er 1 euro naar de vzw ‘Kinderen van Cambodja’.

Zoeken. 2012, uitgeverij Abimo, 244 blz., vanaf 14 jaar. Prijs: 15,95 euro.

 

Boek: Ntoma, hij die goede dingen brengt

Een jongen in Congo wordt een jongeman in België en wil na jaren terug op zoek gaan naar zijn roots. Stéphanie Manfroy-Boale schreef een verhaal over opgroeien en overleven, familiebanden en sociale relaties in Congo. Het bijzondere aan ‘Ntoma’ is dat het boekje twee keer hetzelfde verhaal vertelt: één keer in het Nederlands, en één keer in het Lingala.

Mind the Book

Nood aan een kritisch en/of maatschappelijke verantwoord boek op je nachtkastje? Men reppe zich van 9 tot 11 maart naar de Vooruit in Gent, waar de tweede editie van ‘Mind the Book’ doorgaat.

Vroeger was er in Antwerpen ‘Het Andere Boek’, maar sinds vorig jaar is er een opvolger voor dat boekenfeest van alternatieve literatuur: Mind the Book. Denk bij alternatief niet aan handleidingen voor kaartlezers en waarzeggers, wel aan boeken die niet zo makkelijk in de grote boekhandels belanden – of toch niet op de bovenste plank.

Boekentip: De tuin van Tito (Korneel De Rynck)

De oorlog in Ex-Joegoslavië en de blauwhelmen op het tv-journaal, ze liggen nog niet al te ver in ons collectieve geheugen. De jonge schrijver-historicus Korneel De Rynck reisde eind 2009 met een fotograaf langs de spoorverbinding dwars door Servië, Kroatië en Bosnië. De intercitytrein reed toen opnieuw en voor het eerst sinds 18 jaar tussen de voormalige conflictgebieden.

De plaatsen langs de spoorverbinding herinneren aan dood en vernieling. Wat is er toen gebeurd? Wat is er veranderd sinds het einde van het conflict? De Rynck slaagde er zelfs in om met de kleindochter van Tito en de oud-adviseur van Milosevic te praten. Maar ook verhalen van gewone mensen komen aan bod in het boek.

De Tuin van Tito. 2011, uitgeverij EPO, 320 blz. Prijs; 24,50 euro.

Boek: ‘Het volk bestaat niet. Leiderschap en populisme in de mediademocratie’ (Dick Pels)

“Doe eens even normaal!” – “Nee, doe jij eens even normaal!”. Die stichtende discussie had het Nederlands parlementslid Geert W. onlangs met zittend premier Mark R. Ongezien in het bijwijlen zeer geciviliseerde Den Haag, waar de politieke zeden evenwel de laatste jaren serieus veranderd zijn.

Dick Pels, directeur van het wetenschappelijk bureau van GroenLinks, schrijft ‘Het volk bestaat niet – Leiderschap en populisme in de mediademocratie’ omwille van het stilaan ingeburgerde populisme in de Nederlandse politiek. Maar uiteraard – zoals de auteur zelf schrijft – zie je de ingrediënten ook terug in vele andere Europese landen. Pels lanceert daarbij het interessante concept van het “nationaal-individualisme”, dat die typische vermenging van volksheid, natiegevoel, ‘gezond verstand’ en het terugplooien op zichzelf fuseert.

Mill en Montesquieu

De auteur analyseert de politieke evoluties van de voorbije jaren, met referenties naar Nederlandse opiniemakers & politici, maar ook klassieke politicologen als Montesquieu en John S. Mill. Hij doet dat behoorlijk goed, maar de hoofdstukken lijden wel een beetje aan een gebrek aan structuur: het gaat vaak alle richtingen uit. Mede daardoor stoot je op een tweede probleem. Pels citeert zo vaak en zo opeenvolgend verschillende auteurs dat je vaak niet meer weet of dat nu zijn eigen mening onderbouwt, dan wel louter als uitstapje telt. 

Boek: Blenkinsop (Peter Celis)

Maar weinig Belgische gemeenten hebben zo geleden onder de Tweede Wereldoorlog als Meensel-Kiezegem, een vlekje van goed 1.200 zielen, hartje Hageland. Vlaamse en Duitse nazi’s vermoordden daar in 1944 broederlijk vier dorpelingen en duwden er 71 op een beestenwagon richting concentratiekamp – acht wrakken keerden terug. 32 weduwen en 95 vaderloze kinderen: Meensel-Kiezegem staat voor generaties verdriet dat een recensent niet moet proberen vatten in volzinnen.

Op het erekerkhof van Meensel staan 55 robuuste kruisen: grafstenen waarop je de oer-Vlaamse namen van de betreurde vaders en zonen van het dorp leest. August Craeninckx, Oscar Beddegenoots, Petrus Vander Meeren… Oer-Vlaams, op een uitzondering na: Teddy Blenkinsop, een Canadese gevechtspiloot die in de nacht van 27-28 april 1944 neerstortte in de buurt van Diest, de crash als enige van zijn bemanning overleefde en maandenlang onderdook bij het verzet in Meensel-Kiezegem.

Boek: Vrijgevochten (Sanije Halili & Diane Broeckhoven)

Wanneer de leerlingen van de Aalsterse Dames van Maria Humaniora een vredesweek voorbereiden met als thema ‘de kracht van een vrouw’, wordt ook een van de poetsvrouwen van de school gevraagd op te draven. Nu hebben alle madammen die dagelijks walsen op het ritme van hun zwabber wel iets te vertellen over feminale power. Maar Sanije Halili krijgt de zeshonderd bakvissen collectief aan het zwijgen: hun eigen poetsvrouw een Kosovaarse vluchteling? ‘Zou je geen boek over je leven schrijven?’, klampt de helft van de school haar de volgende dagen aan.

Jeugdboek: Het paard (Elvis Peeters en Paul Verrept)

Van tekenaar en illustrator Paul Verrept prezen we hier al De Kleine Soldaat, een prachtig prentenboek over een ventje dat naar het front trekt. Voor Het paard sloeg Verrept de handen in elkaar met schrijver Elvis Peeters: Verrept zorgde voor de tekeningen, Peeters voor de tekst. Het resultaat is een pareltje van een boek. Zoals de achterflap terecht meldt: voor wie jong genoeg is om het te begrijpen.