Boek: ‘Het volk bestaat niet. Leiderschap en populisme in de mediademocratie’ (Dick Pels)

“Doe eens even normaal!” – “Nee, doe jij eens even normaal!”. Die stichtende discussie had het Nederlands parlementslid Geert W. onlangs met zittend premier Mark R. Ongezien in het bijwijlen zeer geciviliseerde Den Haag, waar de politieke zeden evenwel de laatste jaren serieus veranderd zijn.

Dick Pels, directeur van het wetenschappelijk bureau van GroenLinks, schrijft ‘Het volk bestaat niet – Leiderschap en populisme in de mediademocratie’ omwille van het stilaan ingeburgerde populisme in de Nederlandse politiek. Maar uiteraard – zoals de auteur zelf schrijft – zie je de ingrediënten ook terug in vele andere Europese landen. Pels lanceert daarbij het interessante concept van het “nationaal-individualisme”, dat die typische vermenging van volksheid, natiegevoel, ‘gezond verstand’ en het terugplooien op zichzelf fuseert.

Mill en Montesquieu

De auteur analyseert de politieke evoluties van de voorbije jaren, met referenties naar Nederlandse opiniemakers & politici, maar ook klassieke politicologen als Montesquieu en John S. Mill. Hij doet dat behoorlijk goed, maar de hoofdstukken lijden wel een beetje aan een gebrek aan structuur: het gaat vaak alle richtingen uit. Mede daardoor stoot je op een tweede probleem. Pels citeert zo vaak en zo opeenvolgend verschillende auteurs dat je vaak niet meer weet of dat nu zijn eigen mening onderbouwt, dan wel louter als uitstapje telt. 

Film: Route Irish

Het is gevaarlijk om bij Ken Loach de term beste film in de mond te nemen, want de krasse zeventiger heeft al zoveel pareltjes op zijn naam staan, van Ladybird Ladybird over Raining Stones tot It’s a Free World. Maar deze Route Irish is zo krachtig, meeslepend en ontnuchterend dat hij je helemaal van je stoel blaast. Loach brengt je met deze film midden in de de Iraakse oorlog en meer bepaald de dubieuze praktijken van private veiligheidsbedrijven. Een cocktail van geweld, cynisme en wanhoop waarmee Ken Loach zijn kijkers flink dooreen schudt.

John Bishop en Mark Womack in Route Irish

Route Irish verwijst naar de dodelijke verbindingsweg tussen de luchthaven van Bagdad en de beveiligde Green Zone in het stadscentrum. Daar komt Frankie, een huurling, in verdachte omstandigheden om het leven. Fergus, zijn beste vriend, voelt zich schuldig omdat hij Frankie overtuigde om, net als hij, naar Irak te trekken voor een private beveiligingsfirma. Fergus krijgt bovendien een gsm in handen waarop beelden te zien zijn van een moordpartij door Frankies team waarbij een kind om het leven kwam.

Nieuws: “In Ethiopië is het nog erger dan in Libië”

Hunde Dhugassa kwam in 2007 vanuit Ethiopië aan in België, zonder zijn vriendin die hij amper 4 maand daarvoor

Hunde Dhugassa

had leren kennen. Dat hij de verkozen voorman was van een studentenbeweging in zijn geboorteland, werd hem door het regime niet in dank afgenomen. “Zolang ik studeerde had ik een achterban van tienduizenden studenten achter mij”, vertelt hij. “Pas toen ik afstudeerde, begonnen de problemen. In Ethiopië is het nog erger dan in Libië. Mensen worden willekeurig gevangen gezet en gefolterd of verdwijnen.”

Boek: Hoop en vooruitzicht (Noam Chomsky)

De democratie in de Verenigde Staten is op sterven na dood, en eigenlijk is die evolutie al decennialang aan de gang. De verkiezing van Barack Obama tot eerste zwarte Amerikaanse president was memorabel. Maar zijn belofte van ‘change’ is inmiddels danig verbleekt. Dan biedt Latijns-Amerika meer hoop. Daar tuimelde de jongste jaren de ene na de andere dictatuur van zijn voetstuk, in weerwil van de Amerikaanse steun die ze genoten. Linguïst en politiek denker Noam Chomsky schuwt de striemende kritiek niet in zijn nieuwste boek Hoop en vooruitzicht. Tegelijk ziet hij hoopvolle dingen gebeuren in de achtertuin van de Verenigde Staten.

Nieuws: Gevangen Iraanse regisseur winnaar op Cinema Novo

Een beeld uit The White meadows, de winnende film van Mohammad Rasoulof.

Mohammad Rasoulof. Bron: mubi.com

Mohammad Rasoulof, de Iraanse regisseur van The White Meadows, kaapt met zijn film de hoofdprijs weg op het Cinema Novo-filmfestival in Brugge. De man zit momenteel in zijn land een celstraf van 6 jaar uit wegens ‘propagandavoering tegen het regime’. De jury benadrukt dat haar keuze niet politiek geïnspireerd is: “De film is een absoluut meesterwerk, cinematografisch indrukwekkend en narratief fascinerend. De wonderlijke metaforen en allegorieën, de rijke symboliek, de bijna mythologische personages en taferelen, en vooral ook de onaardse wijze waarop Rasoulof al die dingen aan elkaar plakt, maakt van The White Meadows zoveel meer dan een film.”

Film-Expo: De Plastrontrekker

In Sint-Niklaas kan je vanaf 26 april naar De Plastrontrekker, een film en tentoonstelling over Karel Heirbaut gaan kijken. Heirbaut was kwb’er van het eerste uur, stellingmaker en ACV-délégué op de Boelwerf van Temse, auteur van meer dan twintig boeken, volgens De Standaard de belangrijkste arbeidersfotograaf van België, medestichter van theater De Barst en poppenkast Oekedoeleke, een verteller die ondanks zijn Wase accent zelfs op het Vertelfestival van Amsterdam hoge ogen gooide, een autodidact die tot zijn veertiende naar school ging maar na zijn ontslag op Boel van ’s morgens tot ’s avond naar BBC luisterde,  een wereldreiziger, schaatser, vader en echtgenoot: kortom, van alle bezige bijen in het Waasland van na de Tweede Wereldoorlog een van de meest bezige.

Boek: Millennium, Stieg en ik (Eva Gabrielsson & Marie-Françoise Colombani)

Stel: je partner schrijft na zijn werkuren een duizenden bladzijden dikke trilogie. Maar nog voor zijn eerste boek in de winkel ligt en wereldwijd alle records breekt, krijgt hij een hartaanval en valt hij dood. Als je de eerste schok verwerkt hebt, blijkt dat zijn vader en broer, met wie hij nauwelijks contact had, met de erfenis zijn gaan lopen. Dat kan blijkbaar, want je bent nooit getrouwd met de man met wie je 32 jaar samenleefde.

Actietip: Werk mee aan de allereerste Fairphone

Elke dag nemen we enkele tientallen keren een stuk bloed in de handen. Excuseer? Tja, veel kans dat ook jouw mobieltje gedrenkt is in bloed. Voor de productie van mobiele telefoons is namelijk coltan nodig en dat wordt massaal ontgonnen in Congo. Laat Congo nu net een land zijn waar economische uitbuiting, geweld en seksueel misbruik schering en inslag zijn. De coltan- en andere mijnen leveren veel geld op. Alleen gaat die niet naar de lokale bevolking, maar veelal naar westerse multinationals via plaatselijke krijgsheren of politieke leiders die eerst zichzelf rijkelijk bedienen. Mijnen zijn bovendien vaak in handen van gewapende milities die er niet voor terugdeinzen om mensen te mishandelen, vrouwen te verkrachten of onschuldige burgers simpelweg te vermoorden.

Kan het ook anders? Misschien wel. Toevallig stootte de Visie-redactie op een actie in Nederland. De initiatiefnemers willen werk maken van de allereerste fairphone, gemaakt in waardige arbeidsomstandigheden en zonder uitbuiting en mishandeling. Moeilijk, maar niet onmogelijk. Neem gerust een kijkje op de site van de actie en misschien creëren we zo wel een HollandBelgium Fairphone. Waarom niet?

Peter Heirman

Boek: Een kleine geschiedenis van de Grote Oorlog 1914-1918 (Koen Koch)

Grote geschiedschrijving komt tot stand als zowel de morele betrokkenheid van de auteur bij zijn onderwerp als de afstandelijkheid van de historicus in hem hun deel krijgen in het geheel. Koen Koch smeedt deze elementen ineen als een goudsmid van de geschiedenis. Toch noemt hij zijn boek over de Grote Oorlog ‘een kleine geschiedenis’. Hiermee doet hij zichzelf tekort.

Reportage: KAV keert de rollen van politici om

KAV interviewde SP.A-minister Freya Van den Bossche over de inhoud van haar beleid. Groen!-voorzitter Wouter Van Besien kreeg vragen over zijn kleding en zijn gezin. Op die manier draaide de vrouwenbeweging de rollen om. Meteen een oproep bij het begin van het parlementaire jaar om ook in de politiek de rollenpatronen te doorbreken.