Expo: Isala & Louise (twee vrouwen, twee verhalen)

Louise Heger en Isala Van Diest: die namen zeggen ons hier op de Visie-redactie niet veel, en de kans dat u er al van gehoord heb schatten we -met alle respect- ook bijzonder klein. Zonde nochtans, want deze twee vrouwen blijken hun plaatsje in de Belgische geschiedenis meer dan waard. Isala Van Diest was de eerste vrouwelijke arts in België, en Louise Heger een vrouwelijke kunstenares, beiden in de 19de eeuw.

In het Leuvense museum M kan je sinds kort een tentoonstelling gaan bekijken over deze twee vrouwen met een voor die tijd niet-alledaagse beroepskeuze.Wat voor vrouwen vandaag een perfect haalbare carrièredroom is, was voor Isala & Louise een moeilijke en passionele strijd. Ze moesten opboksen tegen de beperkte mogelijkheden voor vrouwen om te studeren, en de negatieve vooroordelen van de maatschappij over vrouwen overwinnen.

Dat de dames nu een tentoonstelling krijgen in Leuven, is op zijn minst een eerbetoon en goedmakertje van de stad Leuven. Isala Van Diest wilden de opleiding tot arts volgen in haar geboortestad Leuven, maar werd daar geweigerd aan de universiteit. Daarop trok ze naar Bern om haar doktersdiploma te behalen.

Dit jaar werd een speciale uitgave van het muntstuk van 2 euro geslagen ter ere van Isala Van Diest en Marie Popelin, de eerste Belgische vrouw met een rechtendiploma. Enkele ministers en vertegenwoordigers van de Vrouwenraad mochten de eerste muntstukken van de band doen rollen:

Isala & Louise: twee vrouwen, twee verhalen

Praktisch:

Waar? Museum M, Vanderkelenstraat 28, Leuven
Wanneer? Nog tot 27 november
Meer info? www.mleuven.be

Actietip: Wereldsolidariteit wil toegang tot gezondheidszorg wereldwijd

Op 7 april, Wereldgezondheidsdag, lanceerde Wereldsolidariteit haar campagne voor een wereldwijde toegang tot gezondheidszorg. Dat gebeurde in 7 ziekenhuizen in Vlaanderen en op 6 andere plaatsen in Brussel en Wallonië.

2,5 miljard mensen hebben geen toegang tot basisgezondheidszorg. Dagelijks sterven 1.000 vrouwen aan complicaties tijdens de zwangerschap of de bevalling. 22.000 kinderen sterven elke dag aan vermijdbare ziektes, zoals longontsteking, diarree of malaria. Een dagelijkse humanitaire ramp.

De campagne van Wereldsolidariteit loopt in samenwerking met CM, Okra, Ziekenzorg CM en Kazou. Teken de petitie voor een wereldwijde toegang tot gezondheidszorg.

Expo: 125 jaar ACV

125 jaar geleden begon het ACV zijn strijd voor werknemersrechten als reactie op de encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII. Die strijd was toen nog antisocialistisch. Ondertussen heeft de christelijke vakbond een traditie uitgebouwd van strijdbaar overlegsyndicalisme en is ze veruit de grootste vakbond in Vlaanderen, Brussel en Wallonië.

Met 1,7 miljoen leden en tienduizenden militanten is het ACV een vakbond van mensen. En die hoor en zie je aan het woord op de expo 125 jaar ACV.Over sociale zekerheid bijvoorbeeld, van de bijstandskassen uit 19de eeuw, toen er van sociale zekerheid nog geen sprake was, tot de welvaartsvaste uitkeringen van vandaag. Metaalarbeider Louis Dereau vertelt zijn verhaal.

Het ACV heeft natuurlijk ook een hele resem inspirerende personen voortgebracht die mee het sociaal model gebouwd hebben dat we tot op de dag van vandaag kennen, van Cardijn over mijnwerkerspropagandist August Cool tot kleermaker Jef Houthuys. Luister naar ketelmaker Arthur Bertinchamps en hoe hij de arbeidsvoorwaarden van zijn collega’s verbeterde. De perfecte inrijpoort voor een stevig stuk sociale geschiedenis, van het eerste indexmechanisme na de Eerste Wereldoorlog tot de herstel- en besparingsplannen van eind vorige eeuw.

Film: Women are heroes

Een beeld van JR in Rio de Janeiro.

Straatkunstenaar JR heeft inmiddels wereldwijd naam gemaakt met zijn gigantische protretten die hij, vaak ongevraagd en illegaal, in het stadsbeeld laat verschijnen. Hij maakte ook een reeks beelden van arme vrouwen uit Brazilië, Cambodja, India en Kenia. Parellel met de fotoreportage legde hij hun getuigenissen vast. Het resultaat is Women are heroes, een film over de heroïek van gewone vrouwen. Ze vechten tegen armoede, onderdrukking, voor onderwijs voor hun kinderen en bovenal voor respect. Zoals een vrouw uit de favela Providencia in Rio de Janeiro het krachtig uitdrukt: “Wij vragen geen eten, alleen waardigheid”. De, vaak ongeletterde, vrouwen vertellen over hun leven, hun ellende en hun dromen met een kracht en een overtuiging die je als kijker van je sokken blaast.

Film: Made in Dagenham (we want sex)

1968, het hoogtepunt van de golden sixties, maar niet voor werkende vrouwen. In de Ford-fabriek in het Britse Dagenham werken op dat moment 55.000 mannen en 187 vrouwen, stiksters. Ze zweten zich (letterlijk) de kleren van het lijf, werken onder een lekkend dak en moeten zonder patroon maar de juiste maten bij elkaar weten te stikken voor de zetelbekleding van de Ford-auto’s. Toch verdienen ze minder dan de helft van hun mannelijke collega’s.

In de zomer van ’68 pikken de vrouwen dat niet langer en maken ze een vuist tegen hun bazen én tegen hun eigen mannelijke vakbondsleiders, die het paternalisme op dat moment hoog in het vaandel dragen. Een staking die tot een sociale dijkbreuk in heel Europa zou leiden. Meeslepend in beeld gebracht in de film Made in Dagenham.

Film: Die Fremde

Nizam Schiller en Sibel Kekilli in Die Fremde

Umay leeft een troosteloos leven in Istanbul. Haar man mishandelt haar en haar zoontje Cem. Ze ziet geen andere uitweg dan terug te keren naar haar familie in Berlijn, de stad waar ze zelf opgegroeid is. Wat eerst een gelukkig weerzien lijkt, slaat al snel om in onbegrip. Haar ouders, broers en zus worden verscheurd tussen hun liefde voor haar en vastgeroeste culturele tradities. Wanneer haar man probeert om Cem terug mee naar Istanbul te nemen, slaat ze op de vlucht. De Oostenrijkse regisseur Feo Aladag brengt de gruwel van de eremoorden met zeer veel gevoel op het scherm. Met een verbluffende Sibel Kekilli (Gegen die Wand) in de hoofdrol.

Film: Smoorverliefd

Marie Vinck, Aline Vanhulle, Veerle Dobbelaere en Wine Dierick in Smoorverliefd.

Vrouwen op zoek naar emotionele en seksuele bevrediging. Als dat geen sociale invalshoek is. Dat is in ieder geval waar Smoorverliefd, de nieuwe film van Hilde Van Mieghem, een boom over opzet. De romantische komedie zoomt in op het liefdesleven van Judith (rol van Veerle Dobbelaere), even succesvol in haar carrière als ongelukkig in de liefde. Onder hetzelfde dak leven tante Barbara, grote zus Michelle en tienerdochter Eva, door wiens ogen we een groot stuk van het verhaal bekijken. Allemaal worstelen ze zich een weg doorheen de chaos van de liefde.

Film: Children of War

10 december, Dag van de Mensenrechten, gaat in Bozar in Brussel niet onopgemerkt voorbij. In het Paleis voor Schone Kunsten staat dan de avant-première gepland van Children of War, de beklijvende en veel gelauwerde documentaire van Bryan Single over de herintegratie van kindsoldaten in Oeganda. De film wordt ingeleid door minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere en wordt gevolgd door een debat over de inbreng van gewone mannen en vrouwen in de verdediging van de mensenrechten.

Actietip: Werk mee aan de allereerste Fairphone

Elke dag nemen we enkele tientallen keren een stuk bloed in de handen. Excuseer? Tja, veel kans dat ook jouw mobieltje gedrenkt is in bloed. Voor de productie van mobiele telefoons is namelijk coltan nodig en dat wordt massaal ontgonnen in Congo. Laat Congo nu net een land zijn waar economische uitbuiting, geweld en seksueel misbruik schering en inslag zijn. De coltan- en andere mijnen leveren veel geld op. Alleen gaat die niet naar de lokale bevolking, maar veelal naar westerse multinationals via plaatselijke krijgsheren of politieke leiders die eerst zichzelf rijkelijk bedienen. Mijnen zijn bovendien vaak in handen van gewapende milities die er niet voor terugdeinzen om mensen te mishandelen, vrouwen te verkrachten of onschuldige burgers simpelweg te vermoorden.

Kan het ook anders? Misschien wel. Toevallig stootte de Visie-redactie op een actie in Nederland. De initiatiefnemers willen werk maken van de allereerste fairphone, gemaakt in waardige arbeidsomstandigheden en zonder uitbuiting en mishandeling. Moeilijk, maar niet onmogelijk. Neem gerust een kijkje op de site van de actie en misschien creëren we zo wel een HollandBelgium Fairphone. Waarom niet?

Peter Heirman

Reportage: KAV keert de rollen van politici om

KAV interviewde SP.A-minister Freya Van den Bossche over de inhoud van haar beleid. Groen!-voorzitter Wouter Van Besien kreeg vragen over zijn kleding en zijn gezin. Op die manier draaide de vrouwenbeweging de rollen om. Meteen een oproep bij het begin van het parlementaire jaar om ook in de politiek de rollenpatronen te doorbreken.